বিষয়বস্তুৰ তালিকা
এই প্ৰবন্ধটোৱে excel ত কেনেকৈ এটা Entity Relationship Diagram তৈয়াৰ কৰিব লাগে তাক দেখুৱাইছে। মাইক্ৰ’ছফ্ট ভিজিঅ’, লুচিডচাৰ্ট আদিৰ দৰে চফ্টৱেৰসমূহ সত্তা-সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম তৈয়াৰ কৰাৰ বাবে এক উত্তম সঁজুলি। এক্সেলত এই ডায়েগ্ৰামবোৰ দ্ৰুতভাৱে তৈয়াৰ কৰাৰ কোনো প্ৰত্যক্ষ উপায় নাই। কিন্তু সীমিত সঁজুলিৰে এক্সেলত সেইটো কৰিবলৈ আপুনি মাইক্ৰ’ছফ্ট ভিজিঅ’ এড-ইন ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে। তেতিয়াও তাৰ বাবে কাম বা স্কুলৰ একাউণ্টৰ প্ৰয়োজন হয়। গতিকে আমি ডায়েগ্ৰামবোৰ তৈয়াৰ কৰিবলৈ ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে excel ত Insert Shapes বৈশিষ্ট্য ব্যৱহাৰ কৰিম। সেইটো কেনেকৈ কৰিব লাগে শিকিবলৈ প্ৰবন্ধটো অনুসৰণ কৰক।
অনুশীলন কাৰ্য্যপুস্তিকা ডাউনলোড কৰক
আপুনি তলৰ ডাউনলোড বুটামৰ পৰা অনুশীলন কাৰ্য্যপুস্তিকা ডাউনলোড কৰিব পাৰে।
সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম.xlsx
সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম কি?
এটা সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম (ERD), এটা ডাটাবেইচ আৰ্হি বুলিও জনা যায়, আপোনাৰ ডাটাবেইচ আঁচনিৰ এটা দৃশ্যমান আৰ্হি বা উপস্থাপন। নামটোৱেই কোৱাৰ দৰে ই বাকচত থকা বিভিন্ন টেবুলক সত্তা হিচাপে আৰু ইয়াৰ মাজৰ সম্পৰ্ক দেখুৱাইছে। ইয়াক এটা যুক্তিসংগত বা এটা ভৌতিক তথ্য আৰ্হি হিচাপে প্ৰতিনিধিত্ব কৰিব পাৰি।
সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম উপাদানসমূহ:
এটা সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম তিনিটা মূল উপাদানৰে গঠিত: সত্তা, বৈশিষ্ট্য, আৰু সম্পৰ্কসমূহ।
সত্তাসমূহ: এটা সত্তা হ'ব পাৰে এটা পৃথক আৰু সুকীয়া পৰিচয় থকা ডাটাবেছৰ ভিতৰৰ এটা একক, বস্তু, বস্তু, স্থান, ব্যক্তি বা যিকোনো বস্তু। এইবোৰ সাধাৰণতে ক ৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় টেবুলৰ সংখ্যাডাটাবেছ। প্ৰতিটো ই আৰ ডিত অনন্য সত্তা থাকিব লাগে। সত্তাসমূহক সাধাৰণতে ডায়াগ্ৰামত আয়তাকাৰ বাকচৰ দ্বাৰা প্ৰতিনিধিত্ব কৰা হয়।
বৈশিষ্ট্যসমূহ: বৈশিষ্ট্যসমূহে প্ৰতিটো সত্তা বা টেবুলৰ বৰ্ণনা কৰে। এইবোৰ হৈছে সুকীয়া বা পৃথক সত্তাৰ ধৰ্ম। সত্তাসমূহৰ বৈশিষ্ট্য থাকিব লাগিব।
সম্পৰ্ক: সম্পৰ্ক হৈছে সত্তাসমূহক সংযোগ কৰা উপায়। কাৰ্ডিনেলিটি হৈছে সত্তাসমূহৰ মাজৰ সম্পৰ্ক দেখুওৱাৰ সৈতে প্ৰত্যক্ষভাৱে জড়িত এটা শব্দ। ইয়াত এটা সত্তাৰ কিমান বৈশিষ্ট্য আন এটা সত্তাৰ কিমান বৈশিষ্ট্যৰ সৈতে সম্পৰ্কিত হ’ব পাৰে সেই বিষয়ে বৰ্ণনা কৰা হৈছে। ইয়াক সাধাৰণতে এজনৰ পৰা এজনলৈ, এজনৰ পৰা বহুলৈ আৰু বহুৰ পৰা বহুলৈ বুলি প্ৰকাশ কৰা হয়। তলৰ ছবিখনে বিভিন্ন কাৰ্ডিনেলিটিৰ বাবে কাউৰীৰ ভৰিৰ সংকেত দেখুৱাইছে।
এক্সেলৰ পৰা এটা সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম সৃষ্টি কৰাৰ পদক্ষেপসমূহ
এটা সত্তা সৃষ্টি কৰিবলৈ তলৰ পদক্ষেপসমূহ অনুসৰণ কৰক excel ত Relationship Diagram.
📌 স্তৰ ১: ডাটাবেছ প্ৰস্তুত কৰক
- প্ৰথমে ধৰি লওক আপোনাৰ ওচৰত পৃথক ৱৰ্কশ্বীটত তিনিটা টেবুল থকা এটা ডাটাবেছ আছে। টেবুলসমূহত ক্ৰমে গ্ৰাহকৰ তথ্য, অৰ্ডাৰৰ বিৱৰণ, আৰু পণ্যৰ তথ্য থাকে।
অধিক পঢ়ক: এক্সেলত সম্পৰ্ক কেনেকৈ পৰিচালনা কৰিব লাগে (বিৱৰিত পদক্ষেপসমূহৰ সৈতে)
📌 Step 2: Create Entities
- তাৰ পিছত আপুনি entities সৃষ্টি কৰিব লাগিব। ইয়াত আপুনি পৃথক টেবুলসমূহৰ বাবে ৩টা সত্তা সৃষ্টি কৰিব লাগিব।
- এতিয়া, কিছুমান কোষক আয়তাকাৰ বাকচৰ দৰে দেখাবলৈ সীমাৰেখাৰে ফৰ্মেট কৰক। তেওঁলোকৰ প্ৰত্যেকেই হ’ব লাগেএটা বিশেষ সত্তাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। ইয়াৰ পিছত, সত্তাসমূহৰ নাম ক্ৰমে “গ্ৰাহক”, “অৰ্ডাৰ” আৰু “উৎপাদন” হিচাপে ৰাখক।
অধিক পঢ়ক: কেনেকৈ এক্সেলত ডাটা মডেল সম্পৰ্ক সৃষ্টি কৰিবলৈ (৩টা উপায়)
📌 স্তৰ ৩: সত্তাসমূহত বৈশিষ্ট্য যোগ কৰক
- তাৰ পিছত, আপুনি প্ৰতিটো সত্তা ভিত্তিক বৈশিষ্ট্যসমূহ যোগ কৰিব লাগিব ডাটাবেছ টেবুলসমূহত। উদাহৰণস্বৰূপে, “গ্ৰাহকৰ তথ্য” টেবুলত “একাউণ্ট_নং”, “প্ৰথম_নাম”, “শেষ_নাম”, “ইমেইল_আইডি” আৰু “ফোন_নং” থাকে। আপুনি এই বৈশিষ্ট্যসমূহক “গ্ৰাহক” নামৰ সত্তাটোত বৈশিষ্ট্য হিচাপে যোগ কৰিব লাগিব। তাৰ পিছত, অন্য সত্তাৰ বাবেও একে কাম কৰক।
- ইয়াৰ উপৰিও, আপুনি প্ৰতিটো বৈশিষ্ট্যৰ বাওঁফালে প্ৰাথমিক চাবি আৰু বিদেশী চাবি সংকেত যোগ কৰিব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপ, একাউণ্ট_নংৰ বাওঁফালে প্ৰাথমিক চাবিৰ বাবে PK লিখক কাৰণ প্ৰতিজন গ্ৰাহকৰ এটা অনন্য একাউণ্ট নম্বৰ থাকে। আৰু আপুনি বিদেশী চাবিৰ বাবে FK ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
অধিক পঢ়ক: এক্সেলত টেবুলৰ মাজত কেনেকৈ সম্পৰ্ক সৃষ্টি কৰিব লাগে (3 উপায়)
📌 স্তৰ ৪: সত্তাসমূহক ছবি হিচাপে কপি কৰক
এতিয়া প্ৰতিটো সত্তাৰ বাবে কোষৰ পৰিসৰ কপি কৰক আৰু এটা এটাকৈ ছবি হিচাপে পেষ্ট কৰক।
📌 ৫ম স্তৰ: সম্পৰ্ক দেখুৱাওক
- ইয়াত এজন গ্ৰাহকে বহুতো অৰ্ডাৰ দিব পাৰে। গতিকে গ্ৰাহক আৰু অৰ্ডাৰৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ বাবে কাৰ্ডিনেলিটি হ’ব এটাৰ পৰা বহুতলৈকে।
- আনহাতে, এটা অৰ্ডাৰত বহুতো প্ৰডাক্ট থাকিব পাৰে আৰু এটা প্ৰডাক্টে বহু অৰ্ডাৰ পাব পাৰে। গতিকে ক্ৰমৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ বাবে কাৰ্ডিনেলিটিআৰু উৎপাদন বহুতৰ পৰা বহুতলৈ হ'ব।
- এতিয়া, সন্ধান >> চিত্ৰকল্প >> আকৃতিসমূহ >> ৰেখা সত্তাসমূহৰ মাজৰ সম্পৰ্ক দেখুৱাবলৈ কাউৰীৰ ভৰিৰ সংকেত আঁকিবলৈ।
অধিক পঢ়ক: কেনেকৈ সৃষ্টি কৰিব লাগে ডুপ্লিকেট মানৰ সৈতে এক্সেলত সম্পৰ্ক
📌 স্তৰ ৬: সকলো বস্তু গোট কৰক
শেষত, সকলো ছবি আৰু শাৰীৰ বস্তু নিৰ্বাচন কৰক আৰু সিহতক একেলগে গোট কৰিবলৈ ৰাইট-ক্লিক কৰক। ইয়াৰ পিছত আপুনি ডায়াগ্ৰামটো ছবি হিচাপে কপি বা সংৰক্ষণ কৰিব পাৰে।
মনত ৰখা কথাবোৰ
- সত্তাসমূহৰ মাজৰ সম্পৰ্কৰ কাৰ্ডিনেলিটি নিৰ্ধাৰণ কৰাৰ সময়ত সাৱধান হওক।
- আপুনি এটা সংমিশ্ৰিত কি'ৰ সৈতে এটা মধ্যৱৰ্তী সত্তাও সৃষ্টি কৰিব পাৰে যদি সত্তাসমূহৰ মাজত কোনো প্ৰত্যক্ষ প্ৰাথমিক চাবি-বিদেশী কি' সম্পৰ্ক নাথাকে।
উপসংহাৰ
এতিয়া আপুনি এটা সত্তা সম্পৰ্ক ডায়াগ্ৰাম কেনেকৈ সৃষ্টি কৰিব লাগে জানে ইন এক্সেল। আপোনাৰ আৰু কিবা প্ৰশ্ন বা পৰামৰ্শ আছেনে? তলৰ কমেণ্ট ছেকচনত আমাক জনাব। আপুনি আমাৰ ExcelWIKI ব্লগটোও চাব পাৰে excel ত অধিক অন্বেষণ কৰিবলৈ। আমাৰ লগত থাকক আৰু শিকি থাকিব।
